zondag 29 augustus 2010

Vergeten muziek tot leven gebracht

Als je wereldje (zoals bij mij) door ziekte of andere oorzaken kleiner wordt, hoeft dat je interesses nog niet in te perken. Door lezen, praten, internetten en radio luisteren kun je op de hoogte blijven van allerlei dingen en kun je je geest blijven prikkelen. Zo hoorde ik op de radio over de Leo Smit Stichting en mijn oren waren meteen enthousiast.
In de oorlog zijn veel veelbelovende levens in de kiem gesmoord. Dat is een feit en erg zat. Maar er is een klein clubje mensen dat in elk geval enkele van die levens weer tot leven brengt. Dat is de Leo Smit Stichting (www.leosmit.nl). De stichting is in 1996 opgericht door de musici Elenonore Pameijer en Frans van Ruth. Na een succesvol concert met werken van joods-Nederlandse componisten drong de vraag zich op waarom dit soort muziek zo weinig bekend is. Het antwoord is even bitter als duidelijk: veel van die componisten zijn in de oorlog vermoord en hun muziek is (in het gunstigste geval)  in dozen en kisten op zolders en in schuurtjes terechtgekomen van familieleden die het wel overleefden.

Verhalen zoeken
Pameijer is op zoek gegaan naar de verhalen (en de werken) van deze componisten (aanvankelijk alleen van Leo Smit) en ze kwam steeds meer te weten over Smit en zijn tijdgenoten. Doordat Pameijer de werken van de overleden componisten ook ten gehore brengt, en er dus meer mensen mee in aanraking komen, zijn er steeds meer mensen die op het idee komen om op hun zolder of in het schuurtje die dozen te openen van de overleden familieleden. En kennelijk komen daar pareltjes van muziekstukken bij tevoorschijn die soms nog nooit ten gehore gebracht waren.
Zo brengen Pameijer en Van Ruth de overleden componisten tot leven. De muziek van deze componisten is soms onder bizarre oorlogsomstandigheden geschreven. En, bijzonder genoeg, was die muziek vaak opvallend sprankelend en vrolijk, ondanks de omstandigheden waarin de noten aan het papier werden toevertrouwd. En daar zie ik dan weer een parallel in met mijn eigen situatie. Waarom zou je, als je ziek bent en weet dat je niet heel lang meer te leven hebt, alleen maar sombere dingen doen? De glans van leuke en mooie dingen blijft net zo lang bestaan tot je zelf geen zin meer hebt om ze op te poetsen.

Uilenburger Concerten
Vanaf oktober dit jaar zijn de Uilenburger Concerten (met onder andere muziek van deze overleden joodse componisten) te beluisteren in het Amsterdamse Bethaniƫnklooster. Kijk, daar zal ik dan waarschijnlijk zelf niet bij zijn, maar ik kan wel (via CD's die er zijn), de muziek beluisteren. En zo houd ik (zeker voorlopig) mijn wereldje de moeite waard.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten